Trong bối cảnh nền kinh tế vĩ mô ngày càng tác động mạnh mẽ tới thị trường crypto, và đặc biệt là những tin tức liên quan tới FED. Vậy FED là gì? và nó ảnh hưởng tới crypto như thế nào? Chúng ta cùng đi tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
FED là ai?
FED là viết tắt của Federal Reserve System – Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ, đóng vai trò là ngân hàng trung ương của quốc gia này. Đây là tổ chức có quy mô và tầm ảnh hưởng lớn nhất thị trường tài chính toàn cầu.
FED được thành lập vào năm 1913 sau khi Đạo luật Dự trữ Liên bang (Federal Reserve Act) được kí vào ngày 23/12 cùng năm. Trước khi FED ra đời, Mỹ không có ngân hàng trung ương và quyền lực tài chính tập trung hoàn toàn vào tay chính phủ. Điều này đã dẫn tới sự đình trệ kinh tế và vào năm 1907 khiến các chủ ngân hàng hoảng loạn (hoảng loạn Knickerbocker).
FED ra đời để đảm bảo sự ổn định và an toàn cho hệ thống tài chính của Mỹ, và đây là đơn vị hoạt động độc lập với chính phủ. Tuy vậy, FED và chính phủ Mỹ vẫn phải có sự liên kết và các cơ chế giám sát lẫn nhau để có thể hoạt động hiệu quả và đạt được những mục tiêu chung.
Do độc lập với chính phủ nên có thể hiểu rằng FED thuộc sở hữu tư nhân. Trên thực tế, các quyết định của FED không cần được tổng thống hay bất kỳ quan chức chính phủ nào phê chuẩn. Mối liên hệ của FED với chính phủ được thể hiện qua việc đơn vị này vẫn chịu sự giám sát của Quốc hội.
Cấu tạo và vai trò của FED
Cơ cấu tổ chức của FED bao gồm 3 thực thể quan trọng:
Federal Reserve Board of Governors: Bao gồm chủ tịch, phó chủ tịch và 5 thành viên khác trong hội đồng (tổng cộng 7 người). 7 vị trí này do tổng thống đề xuất và Thượng viện Mỹ phê duyệt.
Federal Reserve Banks: Hệ thống 12 ngân hàng thành viên của FED thuộc 12 tiểu bang phân bổ trên toàn lãnh thổ nước Mỹ. Mỗi ngân hàng sẽ có một chủ tịch riêng và sở hữu một lượng cổ phần nhất định trong FED.
Federal Open Market Committee (FOMC): Nắm giữ ba công cụ chính giúp FED điều chỉnh thị trường tiền tệ (nghiệp vụ thị trường mở, lãi suất và tỷ lệ dự trữ bắt buộc). FOMC bao gồm 12 thành viên, trong đó có 7 thành viên của Board of Governors, một chủ tịch ngân hàng thành viên tại New York và 4 chủ tịch ngân hàng thành viên khác được lựa chọn định kỳ (rotation basis).
5 nhiệm vụ chính của FED bao gồm:
Thực hiện chính sách tiền tệ.
Đảm bảo ổn định hệ thống tài chính.
Giám sát và điều hành các ngân hàng thành viên.
Thúc đẩy hệ thống thanh toán đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Hỗ trợ thúc đẩy việc phát triển cộng đồng và bảo vệ quyền lợi của khách hàng.
Riêng về việc thực hiện chính sách tiền tệ, FED cùng với chính phủ đưa ra các chính sách này để đảm bảo hai yếu tố:
Thúc đẩy kinh tế đảm bảo ổn định giá cả.
Đảm bảo thị trường việc làm.
Như vậy có thể thấy rằng, FED thuộc sở hữu tư nhân nhưng hoạt động của ban điều hành và việc đưa ra các quyết định quan trọng về điều chỉnh chính sách tiền tệ vẫn có sự tham gia của chính phủ – thông qua 7 thành viên trong ban điều hành. Do đó, mục tiêu FED hướng tới vẫn sẽ là đảm bảo lợi ích chung cho toàn bộ người dân Mỹ.
Các công cụ thực thi chính sách tiền tệ của FED
Nghiệp vụ thị trường mở
Nghiệp vụ thị trường mở (open market operations – OMO) là thuật ngữ chỉ các hoạt động mua bán chứng khoán trên thị trường của FED.
Các loại chứng khoán được FED giao dịch chủ yếu là trái phiếu. Các hoạt động này ảnh hưởng tới lợi suất trái phiếu trên nhiều kỳ hạn khác nhau, tỷ giá hối đoái và thanh khoản thị trường.
Khi FED mua vào trái phiếu và các loại tài sản, thị trường tài chính sẽ có nhiều tiền hơn, lợi suất trái phiếu giảm. Từ đó dòng tiền sẽ phải đi tìm nơi có lợi suất cao hơn.
Ngược lại, khi FED bán ra trái phiếu, tiền ngoài thị trường sẽ bị thu về, lợi suất trái phiếu tăng. Việc thiếu thanh khoản, kèm theo lợi suất của các tài sản an toàn gia tăng sẽ là điều kiện để dòng tiền chảy ra khỏi các hoạt động kinh doanh cũng như các tài sản rủi ro cao.
Lãi suất
Lãi suất ở đây có thể hiểu là lãi suất mà FED và các ngân hàng thành viên cho ngân hàng thương mại hoặc các tổ chức tài chính khác vay ngắn hạn, trong điều kiện các ngân hàng đó thiếu thanh khoản.
Cơ chế dự trữ một phần (partial reserve) của hệ thống tài chính hiện nay thúc đẩy việc phát triển tín dụng, tuy nhiên khi mức dự trữ của ngân hàng thương mại/tổ chức tài chính xuống dưới mức quy định, họ bắt buộc phải vay ngắn hạn từ FED để đảm bảo thanh khoản.
Mức lãi suất này cũng tác động trực tiếp tới mức lãi suất mà các ngân hàng thương mại hay tổ chức tài chính cho khách hàng vay.
Từ đó, việc FED tăng lãi suất cũng sẽ khiến các ngân hàng thương mại có xu hướng tăng lãi suất theo, kết quả làm giảm nhu cầu tín dụng, khiến lượng tiền trên thị trường giảm đi.
Liên quan tới các tài sản tài chính, khi lãi suất tăng, lượng tiền trên thị trường giảm đi. Các quỹ đầu tư (dòng tiền lớn) sẽ phải chịu chi phí đòn bẩy lớn hơn, từ đó làm ảnh hưởng trực tiếp tới lợi nhuận và dẫn đến việc họ phải giảm bớt vị thế để đảm bảo thanh khoản.
Tỷ lệ dự trữ bắt buộc
Tỷ lệ dự trữ bắt buộc là quy định về lượng tiền ngân hàng thương mại phải gửi cố định vào ngân hàng trung ương (FED) để đảm bảo ngân hàng có khả năng thanh toán trong trường hợp khách hàng rút tiền ra khỏi ngân hàng đó.
Tỷ lệ dự trữ bắt buộc là công cụ để ngân hàng trung ương đảm bảo ổn định hệ thống tài chính và điều tiết cung tiền trên thị trường.
Khi ngân hàng trung ương tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc, các ngân hàng thương mại buộc phải gửi vào nhiều tiền hơn, cũng như không thể sử dụng lượng tiền đó để cho vay ra ngoài thị trường.
Ngược lại, khi tỷ lệ dự trữ bắt buộc giảm, ngân hàng thương mại có thể cho vay nhiều tiền hơnra ngoài thị trường.
FED có thể tăng/giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc để điều tiết cung tiền trên thị trường, qua đó gây tác động tới giá cả các loại tài sản khác nhau.
Tác động của việc FED tăng lãi suất đối với nền kinh tế
Đối với kinh tế thế giới
Thứ nhất, về ngắn hạn, FED đã tăng lãi suất và dự báo còn sẽ tăng lên vào cuối năm 2022. Điều này có sẽ tác động tiêu cực với đà phục hồi của kinh tế (do tiêu dùng và đầu tư giảm), có thể sẽ đẩy kinh tế Mỹ vào trạng thái suy thoái mặc dù hiện tại FED nhận định rằng kinh tế Mỹ vẫn ở tình trạng ổn định.
Một số chuyên gia cũng cho rằng biến động lãi suất trái phiếu của chính phủ Mỹ khi lợi suất kỳ hạn 2, 3 và 5 năm có xu hướng hội tụ (lãi suất dài hạn bằng lãi suất ngắn và trung hạn). Đây cũng là dấu hiệu cho thấy khả năng kinh tế Mỹ nguy cơ rơi vào suy thoái trong thời gian tới.
Tuy nhiên, hiện tại FED vẫn đang thực hiện truyền thông với thông điệp ôn hòa rằng mức tăng 75 điểm là mức tăng bất thường, có tính thời điểm. FED cho rằng động thái tương tự có thể không được thực hiện thêm nhiều lần nữa, chứng tỏ FED lo ngại về nguy cơ đình lạm (nền kinh tế đình đốn khi lạm phát cao) của nền kinh tế.
Thứ hai, dự báo lãi suất tại Mỹ sẽ tăng lên ở mức 3,4% vào cuối 2022 và tăng lên 3,8% năm 2023. Điều này sẽ khiến chi phí vốn và chi phí trả nợ của các hộ gia đình, doanh nghiệp tăng cao đồng thời kinh tế Mỹ tăng chậm lại. Tuy nhiên, mức tăng sẽ ổn định hơn khi lạm phát được kiểm soát dần và thất nghiệp về mức 3,5% như trước đại dịch COVID-19.
Ngoài ra việc căng thẳng Nga – Ukraine vẫn còn; chính sách Zero Covid của Trung Quốc cùng với sự gián đoạn, đứt gãy chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu khiến mặt bằng giá khó có thể giảm xuống nên FED phải tiếp tục thu hẹp chính sách tiền tệ của mình.
Thứ ba, việc FED tăng lãi suất khiến tỷ giá USD so với các đồng nội tệ đều tăng tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu. Tuy nhiên điều này lại gây khó khăn cho nhập khẩu và tạo áp lực lạm phát nhập khẩu cho các nước nhập siêu gia tăng lên.
Thứ tư, lãi suất tăng khiến cho thị trường tài chính biến động, trong đó có tình trạng dịch chuyển vốn đầu tư gián tiếp. Theo đó, một số nhà đầu tư sẽ tìm trú ẩn những kênh an toàn hơn. Họ có xu hướng chuyển một phần danh mục đầu tư của mình quay về Mỹ và khu vực khác, những nơi mà lãi suất tăng và rủi ro có thể chấp nhận được.
FED có ảnh hưởng như thế nào tới crypto?
Các tác động từ vĩ mô
Với sức ảnh hưởng của mình, FED gây ra các tác động sâu sắc tới các nền kinh tế trên phạm vi toàn cầu.
Trong thời kỳ thắt chặt tiền tệ, lãi suất tăng, thanh khoản suy giảm, các cá nhân và tổ chức cũng sẽ phải chịu mức phí lãi vay cao hơn. Điều này ảnh hưởng trực tiếp tới việc chi tiêu, tiết kiệm (đối với cá nhân) và chi phí đầu vào (đối với doanh nghiệp).
Do đó, dòng tiền chảy vào các tài sản rủi ro cũng sẽ trở nên hạn chế hơn so với thời kỳ lãi suất giảm hoặc chính sách tiền tệ nới lỏng.
Từ trước tới nay, crypto vẫn được xem lại một loại tài sản có mức rủi ro cao đi kèm lợi nhuận hấp dẫn. Vì vậy, theo lý thuyết, dòng tiền sẽ chảy vào crypto có phần hạn chế hơn trong thời kỳ thắt chặt tiền tệ.
Xét về lịch sử phát triển, crypto và Bitcoin vẫn còn quá non trẻ và mức độ liên quan của chúng với FED chỉ có thể được thấy trong vòng vài năm trở lại đây.
Tuy nhiên, những tác động của FED đến crypto kể từ giai đoạn 2021-2022 được thể hiện rõ rệt qua giá cả cũng như các phương tiện mạng xã hội.
Có thể xem chính sách của FED là chỉ báo để đầu tư crypto?
FED ảnh hưởng tới crypto trong thời kỳ hiện tại là điều không thể phủ nhận, tuy nhiên việc FED tác động tới giá cả còn dựa trên nhiều yếu tố khác, và FED cũng chỉ là một chỉ báo mang tính chất tham khảo và định hướng.
Như ví dụ kể trên, vào giai đoạn 2017-2018, thị trường cổ phiếu lại có phản ứng tăng trước động thái nâng lãi suất của FED, Bitcoin trong giai đoạn đó cũng đạt đỉnh 20,000 USD – được thúc đẩy bởi hoạt động ICO.
Như đã đề cập trong bài viết “Tại sao chúng ta thấy giá Bitcoin nhạy cảm với các yếu tố vĩ mô?”, sự tách biệt trong xu hướng biến động của crypto với các yếu tố vĩ mô (bao gồm cả FED) sẽ diễn ra khi thị trường có những “trend” thực sự lớn, gây tác động sâu sắc tới thanh khoản của thị trường.
Lịch sử đã chứng minh phần nào tính đúng đắn của kết luận này với các “trend” như ICO, DeFi, Play to earn, DeFi 2.0…
Do đó, khi xem xét đầu tư crypto, chúng ta không nên xem FED như một chỉ báo tuyệt đối về dòng tiền, bởi vì tính chất của crypto không hề giống với các loại tài sản khác như trái phiếu (liên quan mật thiết tới FED), cổ phiếu hay bất động sản.
Tuy nhiên, các chính sách của FED có thể đóng vai trò như những chỉ báo tham khảo khi phân bổ nguồn vốn đầu tư.
Trong thời kỳ thắt chặt tiền tệ, dựa trên dữ liệu lịch sử, xu hướng chung của thị trường sẽ là giảm. Tuy thị trường vẫn sẽ xuất hiện các “trend” mới và có cơ hội tăng trưởng, nhưng thị trường cũng sẽ tiềm ẩn những rủi ro nhất định.
Do vậy, trong xu hướng lãi suất cao, thanh khoản thị trường không lớn, việc phân bổ nguồn vốn đầu tư crypto của chúng ta sẽ cần phải đánh giá nhiều yếu tố hơn. Quá trình đầu tư và kiểm soát rủi ro cũng sẽ phức tạp hơn.
Trái lại, trong thời kỳ nới lỏng tiền tệ, dựa trên lịch sử thị trường chứng khoán từ năm 2000 trở lại đây, ba thời kỳ từ năm 2002, 2009 và gần đây nhất là 2020, khi FED thực hiện xong việc giảm lãi suất, thị trường chứng khoán đã chạm đáy và đi lên, vượt qua đỉnh trước đó.
Vì vậy, việc phân bổ vốn trong những thời điểm nới lỏng tiền tệ sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.
Trong thời điểm hiện tại, do crypto có sự tương quan cao với chứng khoán, nên trong những giai đoạn nới lỏng tiền tệ tiếp theo của FED, chúng ta có thể phân bổ vốn vào crypto nhiều hơn để đạt được mức tăng trưởng tốt.
Kết luận
Trong xu hướng phổ cập rộng rãi của crypto, việc ngành này chịu sự tác động của FED là điều hoàn toàn không thể tránh khỏi.
Với các công cụ và nguồn lực trong tay, FED có thể điều tiết dòng tiền trên toàn bộ thị trường. Trong thời kỳ nới lỏng tiền tệ, các loại tài sản được hưởng lợi trong môi trường thanh khoản dồi dào và ngược lại.
Điều này không phải lúc nào cũng đúng, đặc biệt đối với một lớp tài sản mới như crypto. Việc đầu tư cần phải xem xét thêm nhiều yếu tố khác mới có thể đạt được mức lợi nhuận kỳ vọng. Tuy nhiên, trong quá trình đầu tư crypto, chúng ta vẫn có thể nhìn vào FED như một chỉ báo mang tính định hướng, từ đó đạt được sự an toàn, hiệu quả trong quá trình đầu tư.
.png "Đăng ký tên miền")
